درگذشت استاد فضل الله اعتمادی ( برنا ) شاعر اصفهانی

سید محمد جعفر موسوی اصفهانی متخلص به " غیرت " فرزند سید محمد سعید از شاعران قرن دوازدهم و اوایل قرن سیزدهم هجری است. تذکره های ادبی آن عهد اطلاعات زیادی به ما نمی دهند. تنها می نویسند از سادات اصفهان بوده و از علوم رسمی و ادبی با بهره بوده و در سال ۱۲۱۵ ه.ق. درگذشته است.از مطالعه نسخه های خطی که او کتابت کرده و یا در کتابخانه شخصی خود داشته معلوم می شود که در علوم ادبی به ویژه در ادبیات عرب مهارتی به سزا داشته و چندین سال هم علوم دینی همچون فقه و اصول را آموخته و از درس فلسفه استادان حکمت نیز بهره برده است.شوربختانه از استادان او اطلاعی نداریم. ولی احتمال دارد وی از شاگردان آقا محمد بیدآبادی، ملا محراب گیلانی و میرزا ابوالقاسم مدرس باشد.از سفرها و دوستان و معاشران او نیز اطلاعی در دست نیست. او از شاعران نسل دوم بازگشت است که به پیروی از میر سید علی مشتاق اصفهانی به شیوه ی شاعران سبک عراقی و خراسانی شعر سروده است. در ان روزگار آذر بیگدلی ، رفیق اصفهانی، رهی اصفهانی ، میرزا جعفر صافی اصفهانی ، میرزا محمد سحاب ( فرزند سید احمد هاتف اصفهانی ) ، واله اصفهانی شاعران مشهوری بوده اند و به احتمال زیاد عیرت اصفهاتی از دوستان و مصاحبان آنان به شمار می رفته است.از دیوان اشعار او تنها یک نسخه آن هم به خط مولف در کتابخانه مرحوم عبدالحسین بیات در اراک وجود داشته و آن را به کتابخانه انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در تهران انتقال داده اند.غیرت چند فرزند داشته که نام دو تن از آنان اسماعیل و محمد مقیم است ولی نشانه ای از اینکه آنان راه پدر را ادامه داده باشند به دست نیامده است.از آرامگاه او هم اطلاعی در دست نیست. و به قول فاضل خان گروسی در تذکره انجمن خاقان در سال ۱۲۱۵ ه. ق. از دنیا رفته است. Adbl, ...ادامه مطلب

شهر به ظاهر دور افتاده از مرکز ؛ در غرب اصفهان یکی از مراکز کهن تمدن ایران است . این شهر در دوره های مختلف در فرهنگ و دانش و ادبیات درخشیده است. آنچه از اسناد و مدارک موجود بر می آید در دوره ی قاجار شهر خوانسار از لحاظ تعداد با سوادان با توجه به جمعیت جزو باسوادترین شهرهای استان اصفهان به شمار می رفت نه اند. بیش از ۴۰۰ شاعر و خوشنویس و عالم تنها در عصر قاجار در این شهر بوده اند که در میان جمعیت تقریبا ۸۰۰۰ نفری خوانسار در آن دوره درصد خوبی را نشان می دهد.با روی کار آمدن سلسله قاجار ثبات نسبی در کشور به وجود آمد و امنیت برقرار شد و شرایط برای فعالیت های تجاری و کسب و کار و کشاورزی فراهم شد و رونق اقتصادی به سهم خود موجب رونق فرهنگی شد . در اوایل دوره قاجار در خوانسار محافل و انجمن های ادبی رونق گرفتند و شعر خوانی طرح شعر و نقد شعر در آن انجمن ها رایج شد. در هشت برگ قبل از شروع نسخه " هیات " فارسی ، تالیف ملا علی قوشچی مطالب قابل توجه درباره ی انجمن ادبی خوانسار عهد فتحعلی شاه قاجار ( حک ۱۲۱۱-۱۲۵۰ ق. ) دیده می شود : هشت برگ قبل از كتاب دارای چند غزل است از میرزا هدایت الله حریق و ملاعلی كاشانی حزین و اخگر خوانساری و شایق خوانساری و منعم خوانساری و محروم خوانساری و اسیر خوانساری و مطرب خوانساری و طایر خوانساری و مفتون خوانساری و وایل خوانساری و وامق و طبیب، تمام این غزلها در تضمین بیتی گفته شده كه میرزا ابوالقاسم در یكی از باغهای خوانسار به سال ۱۲۲۰ بدیهتا ساخته است:سنگ بر در می زند دل در سرای سینه امكین زمان خواهم كنم پرواز در را باز كناین نسخه را محمد سلیم بن ملک حسنی نوری در یک شنبه شب عید اضحی ( ۱۰ ذیحجه ) سال ۱۱۳۱ ه. ق. کتابت کرده است است و به شماره ۱۲۷ در کتابخانه م, ...ادامه مطلب

مدرسه خاناین مدرسه را الله وردی خان، حاکم فارس بنا کرد و به وسیله فرزندش امام قلی خان در سال ۱۰۲۴ هـ. ق در زمان حکومت شاه عباس صفوی به اتمام رسید. در سال ۱۲۲۹ ه. ق. در اثر زلزله تخریب شد و حاجی لطفعلی تاجر شیرازی به مرمت آن پرداخت و بر کاشی‌های دیوار آن، آیات قرآنی نگاشت و در سال ۱۲۴۹ ه. ق. مرمت آن را به پایان رسانید. در سال ۱۲۶۹ ه. ق. دیگر بار، حجره‌های طبقه دوم مدرسه رو به ویرانی نهاد و حاجی میرزا علی اکبر قوام الملک شیرازی در سال ۱۲۷۳ ه. ق. به تعمیر آن پرداخت و در سال ۱۲۸۵ ه. ق. مرمت آن را به اتمام رساند. این مدرسه از بزرگترین بناهای تاریخی شیراز و یکی از مهم‌ترین آثار صفویه در شیراز است. مدرسه در زمینی به مساحت حدود ۵۰۰۰ متر مربع ساخته شده و دارای ۷۶۸۶ مترمربع زیر بنا است. آنچه در رابطه با معماری مدرسه خان بعنوان یکی از آثار مهم تاریخی عصر صفویه در شیراز باید بر آن تأکید گردد بکار بردن اعداد مقدس در ساختار معماری مدرسه است. این عمل توسط معمار آن استاد حسین شعاع شیرازی به زیباترین شکل ممکن بکار رفته است. مدرسه دارای یک مسجد (توحید)، دوازده راهرو (تعداد ائمه اثنی عشریه)، تعداد پنج مدرس (پنج تن) و ۹۲ حجره که به حساب ابجد نام حضرت محمد (ص)، و مجموعاً ۱۱۰ عدد که به حساب ابجد نام حضـرت علی (ع)، و تعداد کل اتاق‌ها و حجره‌ها و سایر تأسیسات ۱۱۴ عدد که تعداد سوره‌های قرآن است. همچنین بر اساس وقف نامه، متولی وظفیه دارد، دو مدرّس ـ یکی برای علوم عقلیه و دیگری برای تفسیر قرآن ـ انتخاب کرده و از درآمد موقوفه حق التدریس ایشان را پرداخت نماید.* عبد علی بن جمعه حویزی جلد نخست تفسیر " نورالثقلین " را در سال ۱۰۶۵ ه. ق. در مدرسه مقیمیه شیراز تالیف کرده است. ( ) ۱۰۸۸طهماسب بن محمد بن حسين الج, ...ادامه مطلب

در میان اسناد موجود در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران   اسنادی شامل اسامی برخی از تاجران اصفهان در عصر قاجاریه است. مكاتبات تجاری و شخصی میرزا محمد مشكی(۴۴۰گ)، شامل نامه های برخی تاجران اصفهانی از مصر و اصفهان به میرزا محمد تاجراصفهانی معروف به تاجر مشكی و برخی نامه هایی كه خود او از مصر یا اصفهان به فرزندش محمد جواد مشكی نوشته است ، مربوط به سالهای ۱۲۹۶-۱۳۲۳ق. برخی تاجرانی كه نامه هایشان در این مجموعه هست عبارت اند از: ابوالقاسم و احمد كازرونی ، عبدالحی اصفهانی، غلامعلی اصفهانی ، علی اكبر اصفهانی كه مكاتبات او برروی سربرگ تجارتخانه اش در مصر انجام شده است ، عبدالجواد مشكی ، محمد حسن اصفهانی، اسدالله اصفهانی، محسن اصفهانی، محمد جواد مشكی، محمد رفیع مشكی، محمد حسین مشكی، حسین علی اصفهانی، عبدالرحیم اصفهانی، علی نقی اصفهانی و نصرالله اصفهانی.همچنین چند نامه كه از طرف تجارتخانه عبدالكریم و عبدالمجید جواهری زاده در استامبول ، تجارتخانه حبیب صباغ در بیروت و دمشق ، عبدالكریم حسنی در مصر ودیوید سامسون در لندن ، ارسال شده و برروی سربرگ مخصوص آنها نوشته شده است.علاوه بر این چند برگ صورت حساب ، حواله ، برات‌، و صورت اجناس نیز در این مجموعه وجود دارد.مجموعه دیگری از نامه های تجاری میرزا محمد مشكی به شماره ۱۱۵۱۰ در كتابخانه مركزی دانشگاه تهران محفوظ است.  بخوانید, ...ادامه مطلب