درگذشت استاد فضل الله اعتمادی ( برنا ) شاعر اصفهانی

مدرسه مهتر جمالاز مدارس عهد صفویه مدرسه مهتر جمال است . این مدرسه قبل از سال ساخته شده است. این فضلا ساکن این مدرسه بوده اند :۱. احمد بن يوسف بن عبد علي بن فياض بن مفضل بن عوجا الخفاجي ( معروف به حلی ) . کتاب " فرائد القلائد " را در سال ۱۰۳۶ ه. ق. در مدرسه مهتر جمال در مشهد کتابت کرده است. این نسخه به شماره ۲۲۸۲ در مکتبه الامام امیرالمومنین العامه در نجف وجود دارد . ( فهرس مكتبة امیر المؤمنین (ع) . ج.۳ ص )وی همچنین کتاب "الکافی " شیخ کلینی را به خط نسخ در ۲۱ رمضان ۱۰۴۹ ق. در مدرسه مهتر جمال مشهد کتابت کرده و به شماره ۵ در کتابخانه مرکز تحقیقات دارالحدیث قم وجود دارد. ( فهرست نسخه های خطی كتابخانه تخصصی مركز تحقیقات دارالحدیث ص )۲. ميرزا محمد بن كيجيمر (محمد باقر) تبريزي ، نسخه ای از کتاب " الکافی " شیخ کلینی را به خط نسخ در جمعه ۲۴ رجب ۱۰۴۱ ه. ق. در مدرسه مهتر جمال کتابت کرده است. این نسخه به شماره ۵۳۱۱ در کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی در قم وجود دارد . مقابله آن توسط كاتب از روی چند نسخه كه از آنها نسخه شهید دوم است ، انجام گرفته و همچنین سلیمان بن معصوم حسینی مقابله كرده است ، در پایان نسخه اجازه ایست كه یكی از شاگردان شیخ محمد بن حسن بن زین الدین عاملی برای كاتب نوشته و اسم وی در پایان صفحه از بین رفته است . ( فهرست مرعشی ج ۱۴ ص )وی همچنین نسخه دیگری از " الکافی " شیخ کلینی را در در مدرسه مهتر جمال کتابت کرده است . حاشیه تصحیح شده و حاشیه نویسی و نشانی بلاغ دارد و كار مقابله نسخه توسط كاتب بتاریخ ۱۰۴۳ در مشهد پایان یافته است ، در آخر كتاب تملك سلیمان بن معصوم الحسینی با مهر بیضوی " انه من سلیمان و انه بسم الله الرحمن الرحیم " این نسخه به شماره ۶۰۰۹ در کتابخانه آیت الله , ...ادامه مطلب

مدرسه خاناین مدرسه را الله وردی خان، حاکم فارس بنا کرد و به وسیله فرزندش امام قلی خان در سال ۱۰۲۴ هـ. ق در زمان حکومت شاه عباس صفوی به اتمام رسید. در سال ۱۲۲۹ ه. ق. در اثر زلزله تخریب شد و حاجی لطفعلی تاجر شیرازی به مرمت آن پرداخت و بر کاشی‌های دیوار آن، آیات قرآنی نگاشت و در سال ۱۲۴۹ ه. ق. مرمت آن را به پایان رسانید. در سال ۱۲۶۹ ه. ق. دیگر بار، حجره‌های طبقه دوم مدرسه رو به ویرانی نهاد و حاجی میرزا علی اکبر قوام الملک شیرازی در سال ۱۲۷۳ ه. ق. به تعمیر آن پرداخت و در سال ۱۲۸۵ ه. ق. مرمت آن را به اتمام رساند. این مدرسه از بزرگترین بناهای تاریخی شیراز و یکی از مهم‌ترین آثار صفویه در شیراز است. مدرسه در زمینی به مساحت حدود ۵۰۰۰ متر مربع ساخته شده و دارای ۷۶۸۶ مترمربع زیر بنا است. آنچه در رابطه با معماری مدرسه خان بعنوان یکی از آثار مهم تاریخی عصر صفویه در شیراز باید بر آن تأکید گردد بکار بردن اعداد مقدس در ساختار معماری مدرسه است. این عمل توسط معمار آن استاد حسین شعاع شیرازی به زیباترین شکل ممکن بکار رفته است. مدرسه دارای یک مسجد (توحید)، دوازده راهرو (تعداد ائمه اثنی عشریه)، تعداد پنج مدرس (پنج تن) و ۹۲ حجره که به حساب ابجد نام حضرت محمد (ص)، و مجموعاً ۱۱۰ عدد که به حساب ابجد نام حضـرت علی (ع)، و تعداد کل اتاق‌ها و حجره‌ها و سایر تأسیسات ۱۱۴ عدد که تعداد سوره‌های قرآن است. همچنین بر اساس وقف نامه، متولی وظفیه دارد، دو مدرّس ـ یکی برای علوم عقلیه و دیگری برای تفسیر قرآن ـ انتخاب کرده و از درآمد موقوفه حق التدریس ایشان را پرداخت نماید.* عبد علی بن جمعه حویزی جلد نخست تفسیر " نورالثقلین " را در سال ۱۰۶۵ ه. ق. در مدرسه مقیمیه شیراز تالیف کرده است. ( ) ۱۰۸۸طهماسب بن محمد بن حسين الج, ...ادامه مطلب

مدرسه آقا بابا خانمدرسه آقا باباخان یا مدرسه وکیل و یا مدرسه سردار، از آثار دوره زندیه در شیراز است. این مدرسه در محله درب شاهزاده در جنب مسجد وکیل و در جنوب آن و غرب بازار وکیل قرار گرفته است. بنای مدرسه از کریم خان زند است که شالوده‌های آن را نهاده و به اتمامش موفق نشد. پس مرحوم حاجی محمدحسین خان صدر اصفهانی، شروع در اتمام آن نمود، باز توفیق نیافته، از شیراز به تهران رفت، آنگاه مرحوم آقا بابا خان بارفروش مازندرانی، که سمت فراش باشی، للـه باشی و سرداری در زمان حکومت فرمانفرما حسینعلی میرزا داشت، آنرا در سال 1249 به اتمام رساند. اساس کتیبه‌های موجود در مدرسه،شبستان این مدرسه، در سال ۱۲۴۵ق و حیاط آن در سال ۱۲۴۷ق به اتمام رسیده‌است. سال ۱۳۳۳ش اداره باستان‌شناسی استان فارس تعمیراتی در این مدرسه انجام داده‌است (بناهای تاریخی و آثار هنری جلگه شیراز صص ۲۳۱ - ۲۳۳) دهه ۱۳۶۰ بدینسو، این مدرسه دینی توسط حضرت شیخ مُحّی الدین حائری شیرازی، امام جمعه سابق فارس و از اساتید حوزه علمیه شیراز با همکاری برخی علمای دیگر آن شهر، راه اندازی و از امکانات نسبتا مناسب رفاهی برای طلاب علوم دینی فراهم گردیده بود. این اثر در تاریخ ۲۹ خرداد ۱۳۴۷ با شمارهٔ ثبت ۶۰۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. * محمد ابراهيم بن محمد تقي زارع ، از ساکنان این مدرسه بوده است. وی نسخه ای از کتاب حاشیه المعالم " تالیف : ملا میرزا محمد شیروانی را به خط نستعلیق در سال ۱۲۵۸ ه. ق. کتابت کرده است که به شماره ۳۰-ح/۲۹۱ در کتابخانه ملی فارس در شیراز وجود دارد. و رقم و تاریخ آن چنین است: " قد وقع الفراغ المستكتاب هذه الحاشیه ... سنه ثمان و خمسین و ماتان بعد الف ... علی ید ... محمد ابراهیم بن محمد تقی الزارع فی بلده, ...ادامه مطلب

مدرسه فزاریدر قرن پنجم هجری، قاضی ابوطاهر محمد بن عبدالله بن الحسین بن عبدالله الفزاری مدرسه‌ای بزرگ حوالی مسجد جامع عتیق بنیان نهاد و خود در آن به تدریس اشتغال ورزید. بعضی افراد خاندان فزاری در ظرف بیش از دویست سال از قاضیان طراز اول فارس بوده‌اند و ریاست کتابخانه عضدالدوله دیلمی را در شیراز بعهده داشته‌اند. این مدرسه تا سال ۸۳۰ هجری قمری، سال تألیف کتاب انیس الناس در کمال آبادی بوده است. بانی مدرسه به سال ۴۹۲ هجری قمری درگذشته و در همان مدرسه مدفون شده است. ( تاریخ آموزش و پرورش در فارس: از عهد باستان تا دوره معاصر ؛ حسن امداد ـ انتشارات نوید شیراز ـ چاپ اول ـ ۱۳۸۵ ص۱۰۶ .)* سلیمان بن ابي مسلم بن سليمان البيضاوي در رجب ۷۳۱ ه. ق. کتاب " تقویم الابدان فی تدبیر الانسان " تالیف : ابن جزله را در مدرسه مباركه قضویه فراریه ( فزاریه) شیراز کتابت کرده است. این نسخه به شماره ۵۰۵۷ کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی وجود دارد. ( فهرست رضوی ج ۱۹ ص )* حسن بن محمد بن حسين الحسيني الآوي الطبيب ، از دانشمندان ساکن این مدرسه است . وی نسخه ای از کتاب " الحادی فی علم التداوی " تالیف : محمد الدین محمود شیرازی را به خط نسخ در ۲۱ ربیع الاول ۸۴۸ ه. ق. در مدرسه فزاریه شیراز کتابت کرده است و به شماره ۱۰۱۸۳ در کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی در قم وجود دارد ( فهرست مرعشی ج ۲۶ ص ) مدرسه زاهده خاتونزاهده خاتون ( ز ۵۴۳ ه. ق. ) از زنان عابد و زاهد و مدبّر و همسر اتابک بُزابه ، حاکم فارس بود. او به کمک همسرش به امر کشورداری مشغول بود و مدرسه‌ای بسیار عالی در شیراز بنا کرد که آن مدرسه زاهده می‌گفتند و املاک زیادی برای آن وقف نمود و تولیت را به علمای حنفی مذهب داد ، ولی پس از چندی از حنفیان به شافعیان منتقل, ...ادامه مطلب

مدرسه منصوریهدر محله لب آب، در بازارچه منصوریه و در جنوب شاهچراغ (ع) قرار دارد. این مدرسه در سال ۸۸۳ ه. ق. هجری قمری توسط میر صدرالدین محمد دشتکی (مقتول در ۹۰۳ ه. ق. ) ساخته شده و به نام فرزندش میر غیاث الدین منصور دشتکی (م. ۹۴۹ ه. ق. )، آنرا منصوریه نام نهاد. در دالان این مدرسه بقعه‌ای قرار دارد که مزار مرحومان صدرالدین محمد دشتکی، غیاث الدین منصور دشتکی و میرزا حسن فسائی، صاحب فارسنامه ناصری است.مدرسه خاناین مدرسه را الله وردی خان، حاکم فارس بنا کرد و به وسیله فرزندش امام قلی خان در سال ۱۰۲۴ هـ. ق در زمان حکومت شاه عباس صفوی به اتمام رسید. در سال ۱۲۲۹ ه. ق. در اثر زلزله تخریب شد و حاجی لطفعلی تاجر شیرازی به مرمت آن پرداخت و بر کاشی‌های دیوار آن، آیات قرآنی نگاشت و در سال ۱۲۴۹ ه. ق. مرمت آن را به پایان رسانید. در سال ۱۲۶۹ ه. ق. دیگر بار، حجره‌های طبقه دوم مدرسه رو به ویرانی نهاد و حاجی میرزا علی اکبر قوام الملک شیرازی در سال 1273 به تعمیر آن پرداخت و در سال ۱۲۸۵ ه. ق. مرمت آن را به اتمام رساند. این مدرسه از بزرگترین بناهای تاریخی شیراز و یکی از مهم‌ترین آثار صفویه در شیراز است. مدرسه در زمینی به مساحت حدود ۵۰۰۰ متر مربع ساخته شده و دارای ۷۶۸۶ مترمربع زیر بنا است. آنچه در رابطه با معماری مدرسه خان بعنوان یکی از آثار مهم تاریخی عصر صفویه در شیراز باید بر آن تأکید گردد بکار بردن اعداد مقدس در ساختار معماری مدرسه است. این عمل توسط معمار آن استاد حسین شعاع شیرازی به زیباترین شکل ممکن بکار رفته است. مدرسه دارای یک مسجد (توحید)، دوازده راهرو (تعداد ائمه اثنی عشریه)، تعداد پنج مدرس (پنج تن) و ۹۲ حجره که به حساب ابجد نام حضرت محمد (ص)، و مجموعاً ۱۱۰ عدد که به حساب ابجد نام حضـرت علی , ...ادامه مطلب