حاشیه های شعر در خوانش دوباره

         در دهه ی نود اقبال شاعران به جریان های در حاشیه مانده ی دهه های قبل بیشتر شده و بار دیگر اشعار هوشنگ ایرانی ، تندرکیا، شعر دیگر ، موج نو ، موج ناب ، شعر حجم و شاعرانی چون بیژن جلالی و نصرت رحمانی مرد توجه قرار می گیرد و آثار چاپ نشده آنان منتشر و چاپ شده ها باز نشر می شوند.

              در آغاز دهه چهل بود که پس از تجربه های ناکام شاعران پیشرو و سد شکنی همچون تندرکیا ، هوشنگ ایرانی ، و شین پرتو نسل تازه ای با زبان و بیانی دیگر پابه صحنه گذاشتند که احمدرضا احمدی پیشاهنگ این جریان بود. نسلی که اسماعیل نوری علا  نام " موج نو " را بر شعر آنان نهاد. آنها به تدریج کارهای خود را در نشریات ادبی آن زمان منتشر کردند و هویت شعر خودرا تثبیت کردند و نوبت به یدالله رویائی رسید که بیانیه شعر حجم را بنویسد و به امضای برخی از همفکران خود برساند. با این حال تفاوت زبان و سبک برخی از شاعران را از جریان شعر حجم جدا می کرد. این شاعران را می توان زیر عنوان شعر دیگر طبقه بندی کرد. شاعران شعر دیگر در دهه 50 آرام آرام از میدان شعر و ادب کناره گرفته و به خلوت خود فرو رفتند. پس از استقرار جمهوری اسلامی نیز آنها به سکوت خود ادامه دادندو بسیاری آز آثار آنها پس از مرگشان منتشر شد.

             در این میان رویائی به عنوان پیشوا و تئوریسین شعر حجم در پاریس به فعالیت هایش ادامه داد و در دهه های 80 و 90 کتاب هایش در ایران منتشر شد و بحث ها و نقد های بسیاری را برانگیخت.

          یکی از چهره های موثر شعر دیگر هوشنگ چالنگی بود که عده ای از شاعران مسجد سلیمات تحت تاثیر او به سبک و بیان ویژه ای دست یافتند که منوچهر آتشی این سبک را موج ناب نامید و اشعار این گروه از شاعران را در مجله تماشا به چاپ رساند.هرچند چالنگی را نمی توان در ذیل موج ناب رده بندی کرد.

          شعر دهه ی هفتاد هم از نظریه های جدید ادبی غرب بهره برد و هم از شاعران تکنیک گرایی چون رویائی بهره فراوان برد. شعر دهه ی هفتاد با جدائی از ایدئولوژی حکومتی و غیر حکومتی خود را از قید و بندهای تحمیلی بر شعر آزاد کرد و قدم در راه های تازه ای نهاد. راهی که با مسیر شاعران غیر نیمائی و غیر شاملوئی دهه چهل و پنجاه یکی می شد. در این مسیر به ذات کلمه توجه می شد و محتوا فرع بر شعر تلقی می گردید.

                  شاعران پیشرو امروز از شعر حاشیه نشین دهه های قبل درس های بسیار می گیرند و ظرفیت های تازه ای را کشف می کنند. حالا این چشمه ی پنهان به روی زمین آمده است. " پری رو تاب مستوری ندارد.  " صدالبته که این رجوع به گذشته به معنی تکرار گذشته نیست. بل استفاده از ظرفیت های به فراموشی رفته شعر پربار اما حاشیه نشین معاصر است.